روند رشد قلب جنین فرآیندی پیچیده و حیاتی است که به طور کلی در سه مرحله اصلی توسعه مییابد:
- تشکیل لوله قلبی اولیه (هفته 3-4 بارداری):
- در هفته سوم بارداری، سلولهای مزودرم در منطقه جنینی شروع به تشکیل لولههای قلبی اولیه میکنند. این دو لوله به تدریج به هم نزدیک شده و یکی میشوند و یک لوله قلبی واحد را تشکیل میدهند.
- تشکیل و تقسیم قلب (هفته 4-8 بارداری):
- در هفتههای چهارم تا هشتم، لوله قلبی شروع به پیچیدن و تقسیم به چهار بخش اصلی قلب (دو دهلیز و دو بطن) میکند. در این مرحله، ساختارهای اصلی قلبی مانند سپتومها (دیوارهای جداکننده داخلی)، دریچههای قلبی و شریانها و وریدهای اصلی شکل میگیرند.
- جریان خون از طریق قلب جنین برقرار میشود و اولین ضربانهای قلبی معمولاً در حدود هفته پنجم تا ششم بارداری قابل تشخیص است.
- رشد و توسعه نهایی قلب (هفته 9 تا تولد):
- از هفته نهم بارداری به بعد، قلب جنین به رشد و توسعه خود ادامه میدهد و ساختارها و عملکردهای آن به تدریج به قلب بالغ نزدیکتر میشود.
- تمام بخشهای قلب به طور کامل تشکیل میشوند و قلب توانایی پمپاژ خون به سراسر بدن جنین را به دست میآورد.
رشد قلب جنین تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی است و هرگونه نقص در این فرآیند میتواند منجر به مشکلات قلبی مادرزادی شود. مهم است که مادران باردار تحت نظر پزشک باشند تا از سلامت و رشد صحیح قلب جنین اطمینان حاصل کنند.